[tula] tanikala*

kay hirap nang pasan pasan sa balikat

walang habas ang latigong humahalik sa balat

iniiwang mga latay lumilikha ng sugat

katawang nahahapo 'di makapahinga kagyat

walang laya na kumilos

mga karapata'y sinisikil sa pag-agos

nakabilad sa pagsasamantala't pambubusabos

ang sahod ay katumbas lamang ng limos

bawal ang awit na humihiyaw ng hinaing

ang akda ng pagkaapi'y 'di maaaring tulain

talumpati ng pagdarahop bawal na sabihin

gutom ng sikmura 'di maaaring sa nobela ihain

iniluwal nang paggawa dugong pawis na walang humpay

ginahis pa ng pasismo ang maralitang hanay

gapos kadena ang ating mga kamay

sukdulan mang matatawag itong nagaganap

kikilos tayo upang makamtan ang paglayang hinahanap

at sa pagdagundong ng ating alingawngaw

lalagutin natin ang tanikalang kanilang ibinalabal

at sila namang mapagsamantala sa yaman ng bayan

silang hayok sa pagkaganid ang makakaramdam

bagsik nang ganting nag-aalab sa paglaban!

*mga piling parapo. mula sa akdang 'tanikala'.

[tula] sa amang tahimik na nagpoproprotesta*

sa amang tahimik na nagpoproprotesta

ni Maria Baleriz

alam kong tutol ang iyong pasya

sa aking tinatahak na kalsada

taliwas sa pinangarap ninyo ni ina

para sa aking nagmula sa inyong pagsinta

hangad ay makitang nakatoga

nagmamartsa upang kunin ang diploma

at makitang maalwan ang buhay may pamilya

subalit sa akin walang bahid pagsisisi

ang katunayan masaya ako sa desisyong pinili

sumunod pa rin ako sa inyong bilin

pumaroon ako sa magpapasaya sa akin

at nakakatulong sa marami, dapat ko kamong tiyakin

kaya nga sa mga kilos protesta

kasama akong nagmamartsa

ng libo-libong ibig din gumradweyt na

mula sa pagsasamantala

mga anak at ina at kahit katulad mo:

dakila kong ama...

mga kababaihan, katutubo't kabataan,

mga magsasaka't manggagawang lumalaban

sa pambubusabos ng mga ganid na dayuhan

silang ibig ding maranas ang maalwang pamumuhay

isang makatarungan at malayang buhay

kagaya ng pangarap mo at ni inay

para sa akin at sa iba pa ninyong mahal na inakay

pero akin ding nakita kapos ang ma protesta

kaya kahit tutol ka at ang iba pa sa pamilya

tinunton ko ang kabundukan para sa hangad na paglaya

nakipamuhay sa maraming aping magsasaka

hawak ay armas para sa armadong pakikibaka

hangad kong maunawaan mo itong naging pasya

at batid kong matatanggap ninyo't pag-aalinlangan mawawala

dahil din sa iyo ama kaya ko ito ginawa

sapagkat di ko na nais pang kayo ay maghirap

at ang mga susunod pang dakilang ama sa hinaharap

**pinilas na bahagi mula sa tula.

[tula] metapora

[tula] metapora
-maria baleriz

matalinghaga ang nagdaang gabi
at higit pang lumalim dahil sa oyayi
hinehele ang diwa kong tuliro
sa lisya ng mapaglarong mundo

paanong ako'y di matutukso
sa kapanatagang ipinapangako
itong isip na labis ang pagkahapo
hanap ay maidlip kahit sa huwad na paraiso

kung kaya kahit saglit na paghimpil
natitiyak kong papatusin
makawala lang sandali sa gulo at sakit
nitong iniinugan ng ating mga bigong panaginip

minsan masarap ang isipa'y ipikit
at hayaang anudin ng mapanghalinang awit

[tula] isang gabi mula noong matagal nang magkawalay*

[tula] isang gabi mula noong matagal nang magkawalay*
-severino hermoso



di naman kailangan palalimin ang buntong hininga
at maging ang mga titig di kailangang tila barena
sapat na ang sa gabi at may buwan
dungawin mo siya ng mainam
tinitiyak ko nagkita na tayo
dahil habang ginagawa mo ito
nakatingin din ako
at sinasalamin niya ang pananabik mo
dahil ganoon din ako
nasasabik na makita ang tulad mo

*pinilas na bahagi.
+salamat sa larawan:
Donwrob

[tula] kinain na ng dagat ang araw**

kanina
napadaan ako sa may tabing dagat
at kagaya ng nakagawian
gumawa ako ng sulat
inukit ko sa baon kong kwaderno
ang liham kong puno ng pagsusumamo

muli na naman akong kinadena ng sandali
at sa ganda mong angkin: nabato-balani
sa tuwina di kayang takasan
ang iyong larawan
na binuhusan ng talinghaga
ni fernando amorsolo
pilit lang akong nilalamon ng nakaraan

humingi ako ng pahintulot
na ikaw ay kunan ng letrato
upang maipagmalaki ko
ang tila di magmamaliw mong rebulto

-severino hermoso

**pinilas na bahagi.

+ang larawan ay kuha ni leon b. dista.
salamat.

[tula] inakalang pangarap

minsan nangarap ako noong musmos pa lamang
paglaki ko, ibig kong bayaran ang aming mga utang

magiging inhinyero ako at tiyak na yayaman

magpapatayo ako ng simpleng tahanan

may harding maganda, kotse at mga kasangkapan

may basketbol at tenis kort, at palaruan

kung saan ititira ko mahal kong mga magulang

mga kapatid, at mga kapamilyang hinihirang


magpapatayo ako ng simpleng tahanan

kung saan bubuuin ko ang sarili kong pamilya

nabubuhay sa kolektibong paggawa at sama-sama

ang mahal kong asawa at ang aming magiging mga anak

mamumuhay kami ng masaya at payak

minsan nangarap ako noong aking kamusmusan
madalas ko pa ngang iguhit sa papel at kinukulayan

malinis ang paligid at kay ganda ng larawan

may mga ibong lumilipad at mga punong matatayog

may mga bulaklak, tutubi, paru-paro't bubuyog

may bughaw na langit at makakapal na ulap

at paanong mawawaglit ang bahaghari sa pangarap

matataas na bundok akin ding inilahok

kung saan sa likod nito, ang araw, magkukubli't susulpot

at syempre may tandang na tumitilaok

ang luntiang bukirin di maaaring malimot

pati ang lumilipad na lawin at kalabaw na may ararong suot-suot




minsan nangarap ako noong aking kamusmusan
madalas ko pa ngang ikuwento sa mga kaibigan

at kapag tinanong ni titser, "anong gusto kong maging?"

magsisimula na akong magkuwento ng buong galing

kay simple ng lahat sa ating mga pangarap

kay simple ng pagtingin sa bawat ngiting tatatak
kay simple ng pagsusuri sa bawat luhang papatak

ngunit kay raming mga tanong na kinakaharap

at ang mga sagot patuloy na hinahanap

minsan akong nangarap noong ating kamusmusan

inakalang sa paglaki at pag-aaral lang lahat maisasakatuparan

puno ng bahaghari at usbong ng mga dahon

subalit habang bumubilang ng marahan ang panahon

lumilihis ang mga pyesa ng mga pangarap ko noon

sa lumalantad na katotohanan ng ngayon

kay raming mga tanong sa ating mga mata

at ang mga sagot nananatiling pangamba

minsan akong nangarap noong ating kamusmusan

sinunod ko sa mga pabula't kwento ng mga diwata

sa mga narinig na kwentong nagsimula sa " noong unang panahon..."

at tinapos di ang kwento ng pangarap sa ganitong kongklusyon:

"...at kami ay namuhay ng masaya mula noon."

subalit nagising din isang araw sa kasalukuyan

at namulat sa masaklap na katotohanan

totoong mayroong "noong unang panahon" sa bawat isa

subalit di lahat ng wakas ay laging nagiging masaya

sapagkat ang mga pangarap sa lipunang ito

iilan lang ang natapos ng maligaya sa dulo

ang karamihan na sa trahedya tumungo

ito ang sinadya ng ngayon nabubulok na sistema
at silang nasa kapangyarihan ang may likha

kung bakit mga binubuong pangarap nagkapira-piraso 

silang nasa kapangyarihan ang may gawa

kung bakit kay raming tinawag na mga inakalang pangarap