[tula] tsubibo (pinilas na bahagi)

nadaan ako sa isang karnibal

medyo sosyal siya doon sa pangkaraniwang kong kinalakihan

mas maharot ngayon ang dating

mas malandi ang mga ilaw

nasabik tuloy akong sumakay muli ng tsubibo

ibig maramdaman muli iyong nasa itaas ka't

humahaplos ang hangin

at humaling na humaling ang mga mata sa tanawin

mabagal sa simula

biglang bibilis ng bibilis

iyong bang tipong bumabaligtad ang sikmura

at kung lalaki ka parang nawawala

ang bayag mo sa lula

kasi parang hiniwa na di mo naramdaman

may kumuha

sa babae di ko alam kung anong epekto

pero sigurado ako iyong sa sikmura at lula

oo

parang kapag naglalakad sa paglalakbay

ayos pa ang mga unang ilang hakbang

ayos pa ang kurbada

kinakaya ang distansya

parang kapag nagmahal ka

malumanay sa una

steady lang ang porma

masaya ang mga ngiti

at kahit ang mga mata

kapag tumagal tagal

nagsisimula na ang pagtaas ng pangamba

sa tsubibo:

andyan na ang natetensyong katinuan

kinakabahan

humihiyaw

na tila ibig mong isuka ang mga laman

sa loob ng iyong katawan

sa loob ng iyong tiyan

parang kapag naglalakad sa paglalakbay

nagsisimula kang makaramdam ng pagkapagal

nangangalay ang binti

titigil at magpapahinga

naghalo halo na kasi ang nadarama

ang init

ang pagod

ang gutom at uhaw

ang sakit ng binti

parang kapag nagmamahal

sa pagtagal tagal

nagsisimula na ang alitan

nariyang magbangayan sa maliliit na bagay

ang maliit na tampuhan

lumalaki ng di namamalayan

nagkakaroon ng tensyon

humihiyaw sa hamon ng pagkakataon

ang luha bumabalong

ang mga sandali sa paglaon

karanasang kahit papaano nakakatulong

dahil pagkatapos ng yugto

matapos ang pananabik

ang tensyon

ang pakiramdam

ibig mong umulit pa din kahit may pangamba

kahit may takot

basta ba may kasama ka

dahil alam mong may makakasama ka

hinahanap hanap mo pa rin talaga

ang makasakay sa tsubibo

at magandang makita ang emosyon ng iba

may tumitili at nakatawa

may tila ibig maglaho sa upuang sa sandaling

nasa tsubibo ay tila wala

para mo na ding nakikita ang sarili mo

parang pag-ibig

gusto mo pa ring

umulit at magmahal ng paulit-ulit

kahit may sakit

dahil alam nating

matingkad ang karanasang sinusulit

parang paglalakad

hahakbang ka padin ng paulit ulit

upang makarating sa pakay

sa layong lugar

sa dahilang iyong nilalandas

nakakasabik ang makasakay muli

hindi lang sa pista ng baryo sa probinsya

sana kahit sa enchanted kingdom aking masubukan

kaso medyo mahal na ang ganoon

pag-iipunan ko muna

o baka hindi na muna

o hindi na talaga

unahin ko na lang muna ang gutom na sikmura

at ang pakikiisa sa malawak na biktima

ng laganap na pagsasamantala

na kagaya ko ay problema ang pang-araw araw

na pangpakalma sa umiikot na bituka sikmura

-severino hermoso

[tula] huwag kang lumimot

tsatsamba din sila

kapag nagpabaya ang madla

kung asintado talaga

tiyaga lang at pasasaan ba

siguradong tatama

pero ito ang tandaan ninyo

silang mga ganid na nasa kongreso

'wag na 'wag kalilimutan sa darating na mayo

sila ang mga di na dapat pang pagtiwalaan ng boto

isama na ninyo si GLORIA-MAKAPAL-ANG-MUKHA-ARROYO

ang numero unong dorobo

aba'y alam ba ninyong may balak pang tumakbo?

o-O.

at doon sa kongreso ibig maupo

kaya kaiingat kayo.

sa cha-cha

dahil kung hindi cha-cha-main ang ating tinatanaw na pag-asa
na maiguhit ang isang magandang umaga
na malaya mula sa pagsasamantala

-"huwag kang lumimot", maria baleriz

[tula] sa ating tagpuan**

**babala: nakakahilo.nakakabato?unawainnalangninyo.salamat.
ngiti.patlang.masarapmagmahalnglumalaban.masarapdinnamanghumimpil
kapagnapagodangsikmuraatkumalamangpaaatmgakasukasuan.magmahalkapadin.atlumaban.
kumindat.ngumitingubodngsarap.kagatinanglabipaminsanminsan.attingalainanglangitdahil
bakadinasiyaluntian.

"sa ating tagpuan"
-severino hermoso

makulit pa din talaga itong aking isip
patuloy na nangangarap na ikaw ang kaniig
sa alapaap ng tagumpay na lango sa kabiguan
doon hinahabi ang hindi maaaring magpantay

matigas nga marahil ang ulo nitong pangarap
o puso talaga ng kabiguan ang nagdidikta ng nararamdaman

madalas kung takasan ang katotohanan
upang sa muli't muli ay magising na luhaan
madalas kong takbuhan ang luntiang hardin
kung saan ko kaulayaw ang mga damo't sariwang hangin
madalas kung lisan ang mundong sugatan
upang tunguhin ang ating marilag na tagpuan

tinatangi ka sa puso at sa isip

madalas kung bisitahin ang hardin
upang doon muli't muli ay buuin
ang ating masayang pagtatagpo na animo piging
kung saan may bahaghari at paru-paro sa ating...
kung saan may mga talulot at dahon na bumabagsak sa ating...
kung saan may awit na nililikha ang mga ibon sa ating...

sa pagtatagpo
sa paglalapit
na kailanman di na ata maiguguhit
dahil sa sandaling mapagod na ako sa pagpikit
siya at siya pa din ang tumatambad
sa aking sikmura
sa aking dila
sa aking kamay
sa aking mata

sa mundong umaawit ng hikbi
dito sa mundong inaagaw pilit ang ating pagkamusmos

sa mundong ninakaw ang magandang kinabukasan ng kabataan
dito sa mundong bubulagta o maglalahong parang bula
ang mga lumalaban para sa karapatan

sa mundong ito kung saan ang luha ay luha
at ang pawis ay pawis at ang dugo ay dugo
ang yaman ay sa iilan
habang ang kahirapan ay sa nakararaming api
dito sa mundong batbat ng sugat at pag-ibig

umiibig kahit nakapikit
kahit nasasaktan at kumakalam ang bibig
at naglalaway ang sikmura at nakukuba ang mga paa
at nakalahad ang mga palad para sa ambon ng grasya
upang mabusog ang hibla ng dila
upang mapatid ang mitsa ng paglalayas ng bait

doon aasa ako magtatagumpay pa din
at magtatagpo tayo at ang ating mga labi
magkahinang at inaaruga ang sugat ng kahapon
na tumatak sa ating katawan

doon aasa akong mananaig ang ating hanay
na dinilig ng mapulang lila ng tagumpay
nakakuyom ang mga luha sa ating mga kamao
at unti unting sakit ay maglalaho
doon
do-on
kung saan may bahaghari at paru-paro sa ating...
kung saan may mga talulot at dahon na bumabagsak sa ating...
kung saan may awit na nililikha ang mga ibon sa ating...

...sa ating tagpuan.

[tula] pumalag tayo (dahas ng agosto 19)

layunin ay tuligin ng protesta
ang pandak diyan sa malakanyang
upang ipaabot ang nagpupuyos na karaingan

maluho ang kanyang panunungkulan
lalo ang pagbisita sa ibang bayan

tila napapaso sa hawak na perang
kinurakot ninakaw sa mamamayan
sa isang upuan gumastos ng milyon
kasama ng kanyang mga kampon ng kasamaan
habang inilalako ang soberanya ng bayan
habang ibinebenta ang murang paggawa
ng mamamayang hindi naman talaga siya ang hinalal



nagpapakasasa sa ginhawa
habang tayong mga mamamayan
nakasadlak sa gutom at kahirapan
habang tayong mamamayan
di malaman kung saan kukunin ang pang-araw-araw
upang maitawid ang gutom na tiyan

pagbaba niya sa pwesto
ang pangyayaring ating gusto
at panagutan niya ang kanyang mga asunto
sa mamamayang kanyang pinagtaksilan
at araw araw na sinusugatan
ninanakawan
ng yaman at dangal

subalit ano ang iginanti? ano ang tugon?
dahas at brutal na pagtrato
kung saan kilalang kilala ang rehimeng arroyo
puno ng pagpapanggap at pagbabalatkayo
batbat ng kasinungalingan at panggagahasa
sa karapatan ng sambayanang Pilipino



marahas ang estadong ito
at dahas ang itatapat natin
marami pang papanaw
marami pang maghihirap
hangga't di natin mapagtanto
at kumilos upang baguhin ito:
na kaya tayo naghihirap
dumikit na sa utak natin ang pagsasawalang bahala
na kayo tayo ngayon nagdurusa
dumikit na sa kokote natin
ang makitid na pagsasawalang kibo
ang hayaang lalo tayong ilampaso sa lupa
at apakan ng mismong may mga sala

ginusto ba naming dahasin?


oo.
ginusto namin.
ang totoo inaasahan na namin.
wala ng bago.
wala ng nakakagulat.
pero sa kabila ng mga pasa at sugat
handa kaming tiisin ang lahat
subalit hindi na lamang pagtitiis
ang ating gagawin
kikilos na tayo
at sa dahas nila pumalag tayo
dahil ayaw nating magsawalang kibo

kung dahas at dahas lang din
ang solusyong kanilang ilalapat
sa problema't hinaing ng mamamayang naghihirap
dahas na din ang ating papandayin
dahas na din ang ating huhubugin
hanggang mahinog na ito't handa na nating gamitin
sa panahong iyon ating kakamtin

ang hustisyang lalatay kahit sa kanilang mga mata
at sa bawat himaymay ng kanilang sikmura

dahas din ang ating ipapadama
asahan na din nila
asahan na din nila...


*naikatha mula sa marahas na dispersal noong ika-19 ng Agosto 2009.

[tula] bull-(tsit*)

I

ate magkano po ang tsit ko?
para sa kanin naka dalawa akong plato
at sa ulam isang platitong dinuguan
at isang ga-hopiang puto
na may keso sa may ulo

makikihingi na din po ng tubig
makalibre man lang ng malamig

dagdagan pa po ninyo ate
kanin at masarao na putahe
isang kanin nga po at ulam na gulay
halagang sampu para sa may sakit kung nanay
pakibalot na lang po't sa supot ilagay
iuuwi ko po kasi sa aking inang nakaratay

II

ang hirap kitain ng pera
ang isang daan kulang na kulang talaga
mahirap na't mapanganib ang trabaho sa pabrika
napakababa pa ng sahod naming manggagawa

tapos dadagdagan pa ng insulto nitong gobyerno
sa halos lahat ng SONA niya inanunsyo
gumaganda na daw ang ekonomiya ng bansa nating mga Pilipino
kung hindi ba naman ang pandak na ito sira ang ulo

paanong magiging ganoon
ito ngang aming pagkain napapakamot ako
ang baba ng sahod ng maraming pinalad magkatrabaho
sa maikling panahon tiyak
ang hantungan ko'y pagkasibak
manung hindi e kontraktuwal lang ako
sa susunod na buwan marami-raming poste
na naman ang bibilangin ko

III

tignan mo itong mga dyaryo mahirap ding kilatisin kung ano
di mo matantya kung para sa masa ba ito
o diary na lang ng mga nandoon sa palasyo
pero maganda itong isang ito

aba at may tsit din pala dito
kaso kaiba sa tsit na babayaran ko

'tsit' ni gloria at ng kanyang mga katropa sa kanilang huling pagbisita sa amerika.

noong sila ay kumain sa 'Le Cirque'.

nagkakandabuhol sa utak ko ang mga salita
hindi ko mabasa ang kalakhan ng mga salita
paano ko pa bibigkasin ang mga naisulat dito sa tinta

mahusay talaga itong si pandak at ang kanyang asawa
mahusay talaga lalo kapag kasama pa ang kanyang mga tropa
mahusay sa tinatawag nila sa ingles na tsiting
iyon bang nanloloko o nanggogoyo

pinagkaiba lang nila sa maralitang nandurukot
nagsuot sila ng alahas at kolorete sa mukha
at nagbihis ng mamahaling sa nakaw din kinuha
habang ang mga ordinaryong kawatan
ang kanilang ninanakaw pang gaas agad
sa kumakalam na sikmura

kasi nga sabi ni GLORIA gumaganda ang ekonomiya ng bansa
kaya maraming tumutulad sa kanya: nagnanakaw
gumagaya na din sa kanyang galaw
ismol taym nga lang ang raket

ate magkano po ang tsit ko?

ang mahal pa din pala.
dalawang kanin
dalawang platitong putahe
isang puto
at malamig na tubig

ang tsit ko: nubenta y singko
wala na halos natira
sa aking dalawang daan
at sekwenta na sinahod
gamot pa ni nanay
patay

-piping walang kamay

*tawag sa tala ng mga nakain at kung magkano lahat ng babayaran.

+ang larawan ay mula sa 'at midfield'